Vasaloppet / Öppet spår

Hier volgt een verslag van Henk Edelmans deelname in 2005 aan "Öppet spår", een van de vele wedstrijden week van de Vasaloppet (Vasaloppsveckan). Öppet spår is het niet zozeer een wedstrijd waarbij je het opneemt tegen andere deelnemers, maar vooral een wedstrijd tegen jezelf en natuurlijk de klok. Want het verbeteren van je persoonlijk record is natuurlijk altijd een streven.

Vrijdag 18 februari

Vrijdag 18 februari vertrokken naar mijn huis in Likenäs, Noord-Värmland, voor twee en een halve week vakantie. In deze periode zal ik meedoen met Öppet Spår en Vasaloppet waarvan ik een verslag zal maken.

De eerste week begon niet echt lekker, anderhalve dag een buikgriep gehad, en weg alle conditie die ik drie maanden daarvoor had opgebouwd. Toch nog wel zo'n 65 km getraind op Långberget, het perfecte langlaufgebied.

Vasaloppet.Foto: En svensk klassiker

Zondag 26 februari - heel erg vroeg

's Morgens om 2.45 uur opgestaan, temperatuur -15°. Om 3.30 uur richting Sälen/Bergaby gereden, een rit van ongeveer 130 km, aangekomen om 5.15 uur. 
Er stonden toch al enkele auto's op de parkeerplaats, en ik dacht nog wel dat ik de eerste zou zijn. 
Temperatuur is -18° met een koude wind. Eerst maar even mijn ski's opgehaald die ik hier de vorige dag al had heengebracht om professioneel te laten waxen. Hierna gelijk op de startplaats gezet, staan zo'n 20 man voor mij, lekker vooraan dus. 
De rest van de tijd in de auto gezeten, nog wat boterhammen en bananen gegeten en gedronken. Hierna begonnen met startnummer om te doen, chip rond de enkel bevestigen en schoenen aandoen. Om 6.30 uur mijn tas met droge kleren naar de vrachtauto gebracht die deze naar de finish in Mora zal brengen, allemaal perfect geregeld. 
Nu naar de startplaats, lekker meedoen met de warming-up, om vooral toch maar een beetje warm te blijven, het is al lekker druk.

7.00 uur

Daar gaan we dan voor de 90 km lange tocht naar Mora. Maar even niet denken aan die 90 km, maar aan de eerste controlepost Smågan die ligt op 10,5 km. De eerste kilometer is vlak en breed veld, maar dan komt alles in een trechter terecht om de weg over te steken en wacht ongeveer een 1,5 km lang klim naar boven. Hier is het een enorm gedrang, het is dan ook zaak om te zorgen dat je je materiaal heel houdt. Soms staan ze op je ski's, dan weer op je stokken waardoor je bijna valt. Maar uiteindelijk toch zonder kleerscheuren boven gekomen en kan nu echt gaan langlaufen. Het gaat lekker, prima sporen, prima gewaxte ski's. Van de kou is al niet veel meer te merken.

8.03 uur

In Smågan aangekomen, een beker sportdrink en op naar de tweede controlepost Mångsbodarna op 23,7 km, een stuk van 13 km met vrij veel vlak terrein. Onderweg wordt er niet veel gezegd, iedereen is bezig met z'n eigen race. Ikzelf zit al een beetje te rekenen wanneer ik in Evertsberg zal zijn, daar ben ik namelijk over de helft en is het nog maar 43 km naar Mora. Ik schat als het een beetje meezit tussen 11.30 en 12.00 uur daar te zijn.

9.20 uur

Aangekomen in Mångsbodarna. Het is iets langzamer gegaan dan ik had gedacht. Zou die buikgriep van de afgelopen week mij dan toch nog parten gaan spelen? We zullen zien. 
Het is hier erg druk, weer een beker sportdrink en een homp brood gegeten die bij elke controlepost wordt aangeboden, naast sportdrink ook water, bouillon, koffie en niet te vergeten blåbärsoppa, dit laatste heb ik nog nooit gedronken want je maag moet daar wel tegen kunnen, dus neem ik het risico niet. Het publiek is hier ook erg enthousiast, maar dat is eigenlijk bij elke controlepost het geval. 
Niet langer treuzelen maar op naar de volgende controlepost, Risberg op 34,5 km, 11 km verder. Direct na de controlepost gaat het vrij steil naar beneden en als je op de been kan blijven gaat het lekker hard, dat lukt mij dus, ook daarna vrij veel lange afdalingen, schiet lekker op. Vermoeidheid valt mee en het weer is prima: lekkertje zonnetje met een beetje frisse wind. Het laatste stuk stuk naar Risberg gaat toch wat moeilijker, maar daar hoor ik de omroeper van Risberg al, ook dit punt dus weer gehaald.

10.26 uur

In Risberg zit ik er een beetje doorheen, weinig grip om af te zetten met ski's, dus na een beker sportdrink en de bekende homp brood even naar de waxservice, om de ski's van fäste (stijgwax) te laten voorzien, is gratis en wordt goed gedaan, ondertussen ook even naar het toilet geweest, al met al toch heeft het toch zo'n 10-13 minuten gekost. 
Nu op weg naar Evertsberg op 47,1 km, een stuk dus van 13 km. Als ik daar ben, ben ik dus over de helft heen, en na Evertsberg heb je het ergste gehad vind ik altijd zelf, dan ga je lekker aftellen. Trouwens fijn dat er kilometer borden langs het parcours staan, kan je elke kilometer weer aftellen. Tussen Risberg en Evertsberg is het een taai stuk, het lijkt of er geen eind aan komt, ik begin moe in de benen te worden, armen doen ook pijn, sommigen stukken gaan wel erg langzaam. Het lijkt meer op wandelen dan langlaufen, maar kom op, zeg ik tegen mezelf, je bent bijna op de helft. Het is een mentaal gevecht op dit moment, eigenlijk wil je niet meer en denk je aan stoppen in Evertsberg, maar dan zie je langlaufers die nog ouder zijn dan ik en daar probeer je dan aan op te trekken. Met al deze gedachten bereik ik dus toch Evertsberg.

De finish van Staffetvasan in 2017.Foto: Vasaloppet/Ulf Palm

11.51 uur

Aankomst in Evertsberg. Wat ik gedacht had klopte dus, tussen 11.30 en 12.00 uur in Evertsberg. 
Het is hier altijd erg druk, zowel veel publiek als deelnemers. Hier haken ook enkele deelnemers af, deze worden dan per bus naar de finish in Mora gebracht. Ik voel me erg moe, maar vanaf hier nog naar 43 km, en het parcours wordt gemakkelijker. Vanaf hier drink ik naast sportdrink ook wat cola, die ikzelf bij me heb. Zo krijg ik eindelijk eens een andere smaak in de mond dan die van die sportdrink. Verder heb ik een kleine Mars gegeten, ski's weer even laten voorzien van fäste. Al met al heeft dit toch zo'n 15 minuten geduurd.
Op naar het volgende punt: Oxberg op 61,7 km, een stuk van 14 km. Het gaat direct na Evertsberg lekker bergaf met lange afdalingen, dit gaat fantastisch, voor je het weet ben je bij km bord 37 km, hier een scherpe bocht naar rechts en vrij steil naar beneden. Hier is het oppassen geblazen, want er zijn regelmatig valpartijen hier, gelukkig gaat het allemaal goed. Nu begint een vrij taai stuk, behoorlijk vlak, wel af en toe publiek langs de kant die je wat chocola, schijfje sinaasappel, snoep e.d. geven. Dan komt er nog een stuk met een paar taaie beklimmingen, dat valt niet mee, maar na ook dit overwonnen te hebben, gaat het ook weer wat dalen, eindelijk is de muziek/omroeper van Oxberg te horen. 
Bij binnenkomst wordt ik ook welkom geheten door de omroeper: "Nummer 18, Henk Edelman från Nederländerna", hartstikke leuk. Ik steek even mijn beide armen in de lucht. Geweldig toch. 
Tevens wordt hier ook nog een foto van iedereen genomen zodra je de controlepost binnenkomt, dus maar even de muts recht gezet, vermoeidheid vergeten en net doen of je nog zo fris als een hoentje bent, je wilt toch een beetje goed op de foto komen, of niet dan?

13.25 uur

In Oxberg mijn ski's weer laten voorzien van fäste. Verder weer even een Mars gegeten en wat cola gedronken, nog maar 28 km, het wordt nu echt aftellen geblazen, het eind is inzicht. Ik voel me redelijk goed en ga dan snel op weg naar Hökberg, de volgende controlepost op 70,9 km, is maar een stuk van 9 km. Vrij gemakkelijk stuk met af en toe wat afdalingen en klimmingen. Onderweg kom je langs Gopshus, hier is een kleine skipiste, ook hier wordt drinken aangeboden.

14.31 uur

In Hökberg is het wat rustiger, zowel publiek als lopers. Ik blijf hier niet lang hangen, ski's weer even laten voorzien van fäste, voor meer grip. Een Mars eten, cola drinken en hup weer verder, het eind is in zicht, nog maar 19 km. Ik zal blij zijn als ik aan de finish ben. Volgende punt is Eldris op 81,1 km, een stuk dus van 10 km. Het gaat toch niet zo lekker meer, af en toe is het weer wat wandelen in plaats van langlaufen, maar jah, wat wil je dan ook na 70 km langlaufen, maar af en toe toch maar weer proberen echt te langlaufen anders schiet het ook niet op, de km borden lijken steeds verder weg te staan, 17, 16, 15 pfffffffff, nog 6 km, er komt geen eind aan. Maar andere lopers zitten er ook doorheen, ben dus niet de enige. Eindelijk, eindelijk nog 3 km, yes, daar hoor ik de geluiden van Eldris. Tering, ik zit er doorheen, die stomme buikgriep ook. Die heeft me toch wat conditie gekost denk ik. Maar goed, we zijn in Eldris.

15.44 uur

In Eldris is het gezellig met wat muziek. Vlug maar weer wat drinken en eten, want het eindpunt is inzicht. Nu nog maar 9 km naar Mora, dat moet lukken, hahaha, stelt eigenlijk niks voor. Ik weet nu zeker dat ik de finish zal halen. Het gaat nu ook weer lekker, de km borden flitsen bijna voorbij, wel een beetje overdreven, maar het telt lekker af. Nu bij km bord 4, ik hoor nog steeds niks, ik had gedacht al wat geluiden te kunnen opvangen van de stad, hmmm, km bord 3, nog steeds niks te horen, ben toch al bijna in Mora. Nu het sportpark binnen nog 2 km, YES, daar komen de muziek en geluiden me tegemoet, ik ben er bijna. Wanneer je Mora binnenkomt midden in de stad is altijd geweldig, wordt je door het publiek enthousiast welkom geheten met "heja på, heja på, bra gjort". Een fantastisch gevoel, dat iedereen je zo enthousiast aanmoedigt, een laatste bocht scherp naar links en nu een lang recht stuk naar de finish die in verte al kunt zien. Kom op, de laatste loodjes, alles er nog even uitpersen, shit, ik wist niet dat ik nog zo hard kon gaan, daar heet ook deze keer de omroepster mij welkom, vertelt er ook nog even bij dat dit mijn 9e ÖppetSpår is. Eindelijk over de finish, weer gehaald, dat geeft je een kick.

De start van Vasaloppet. De start van Öppet spår is iets rustiger.Foto: En svensk klassiker

16.42 uur in Mora

Nu lekker douchen en droge kleren en aan, ben wel behoorlijk stijf in de spieren, uit- en aankleden gaat moeilijk, zitten en opstaan precies hetzelfde, maar ach, hoort er bij. 
Ik kan direct mijn diploma ophalen en åkprofil (staat precies de doorkomsttijden op bij de controleposten) maar ik laat deze altijd per post naar mij toesturen.
Achteraf is het eigenlijk wel weer best meegevallen, vanmorgen om 7 uur gestart en nu om 16.42 in Mora, in totaal 9.42 uur gelanglauft.
Het was niet mijn snelste Öppet Spår, maar kwam ook niet helemaal fit aan de start, plus het feit dat je natuurlijk elk jaar ouder wordt. 
Na thuiskomst gelijk maar weer aangemeld voor het volgende jaar, het is en blijft een leuke happening en uitdaging.

Achter de finish

Achter de finish is een korte reportage over Vasaloppet, gemaakt in 2012 door Franklin en Johanna van Johannagården in Siljansnäs.

Achter de Finish op Vimeo.

Vasaloppet en Öppet spår

Meer informatie over Vasaloppet en Öppet spår: http://www.vasaloppet.se

Bovenstaande tekst is voor ZwedenWeb geschreven door: Henk Edelman (hedelman)